İnsanlar evrimsel olarak bakıcıları onları gördüğünde ve değer verdiğinde gurur hissetmeye ve yok sayıldığında veya kontrol edildiğinde ise utanç ve üzüntü hissetmeye hazırdır. Sağlıklı bir kimlik kendiliğinden güçlendirilmesi ile oluşur. Diğer taraftan kimliğe yönelik tehdit geldiğinde, bu kişide zorla hakimiyet sağlamaya çalışmaya sebep oluyorsa bu durum sağlıksızdır. İnsanlar sosyal konumu umursarlar ve kabul görmek içinde özsaygı için yarışırlar. Başkalarının bizi nasıl gördüğüne ve bize nasıl davrandıklarına karşı duyarlıdır. Kişinin değerlilik hissi, konumu veya özsaygısı şüpheye düşerse kimlik tehlikeliye girer. Bu durumda da korku ve utanç duyguları aktifleşir.
Kimlik ihtiyacının karşılanıp karşılanmadığını şu sorularla anlayabiliriz..
*Beni görüyor, fark ediyor ve doğruluyor musun?
*Beni olduğum gibi kabul edebilir misin?
*Benim tutkularımı destekliyor musun?
*Bana ve rolüme saygı duyuyor ve değer veriyor musun?
Kimlik ve statüye dair tehditler çiftler arasında önemli bir sorundur ve güç ve kontrol mücadelesine yol açabilirler. Kimlik sorgulandığında kişi kendisinin ötekinin gözündeki konumunu koruyabilmek için öfke hisseder. Bu noktada çeşitli duygular ortaya çıkabilir.
*Doğrulanmama ve küçültülme karşısında utanç.
*Diğer kişinin duruşundan ve yarattığı tehditten korkma
*Güçsüzlük ve kontrolü kaybetmeye yönelik kaygı
Eğer kişi bu tehdide boyun eğerse, sınır ihlali karşısında güçlenmiş öfke ortaya çıkar. Bu durum teslim olan kişilerde ortaya çıkarılmayan öfkenin daha sonra güçlenerek ortaya çıkmasıdır.
Kimliğimizi dair tehdit algıladığımızda güç ve kontrol kullanarak bu tehdide agresif bir tepki verebiliriz. Yani, kişi kendi kimliğini kendi gözünde veya ötekinin gözünde korumak için öfke veya nefret gösterebilir. Ayrıca kabul görmek için agresif olmayan şekillerde de yarışabiliriz. Başkalarına çekici görünmeye çalışırken güç kullanırız yarışırız. Başkalarının zihninde korku veya teslimiyet değil de pozitif duygular da utandırarak ilişkide güç kazanabilir ve kimliğimizi onaylatabiliriz. Mutlu olduğumuz kimlikleri yaşayabilmek dileğiyle.
SOSYOLOG
AİLE DANIŞMANI
YESİMGÜR GÖL
FACEBOOK YORUMLAR